دستگاه برقی
ژنراتور DC دو بخش اصلی دارد: بخش متحرک که «روتور» (Rotor) نامیده می‌شود و از فن، آرمیچر، کموتاتور و شفت تشکیل شده است و یک بخش ایستا یا ثابت که «استاتور» (Stator) نامیده می‌شود و شامل صفحه انتهایی، بدنه و سیم‌پیچ‌ها است.
اصطلاح «آرمیچر» (Armature) در ژنراتور یا موتور، به سیم‌پیچی گفته می‌شود که به دلیل حرکت نسبت به یک میدان مغناطیسی، ولتاژ روی آن القا می‌شود. به همین دلیل، آرمیچر ممکن است استاتور یا روتور باشد. انرژی لازم برای چرخش روتور را می‌توان از یک منبع انرژی مکانیکی مانند توربین بادی یا توربین بخار زمین‌گرمایی تامین کرد. از ولتاژ تولیدی ژنراتور DC می‌توان برای شارژ باتری استفاده کرد. همچنین می‌توان آن را از طریق یک مبدل فرکانس الکترونیک قدرت (PEFC) یا اینورتر به ولتاژ AC تبدیل کرد. در سیستم‌های بزرگ، می‌توان توان جریان متناوب شده آن‌ها را به شبکه نیز تزریق کرد.
روتور
در یک ژنراتور DC، مجموعه روتور شامل شفت و سیم‌پیچ‌های آرمیچر است. این سیم‌پیچ‌ها، توان موتو ژنراتور را تامین می‌کنند. در عمل، چند سیم‌پیچ به‌صورت فشرده در شیارهای هسته فرومغناطیس روتور تعبیه می‌شوند. سیم‌پیچ‌های آرمیچر به کموتاتور وصل می‌شوند. کوتاتورها، به‌عنوان سوئیچ‌هایی عمل می‌کنند که به جاروبک‌ها و در نتیجه خروجی متصل هستند.
جاروبک‌ها و کموتاتور
همانطور که گفتیم، اغلب ژنراتورها تعدادی سیم‌پیچ در روتور دارند و کموتاتور به‌طور پیوسته سیم‌پیچ‌های مختلف را به خروجی سوئیچ می‌کند. بنابراین، یکی از جاروبک‌ها همواره ولتاژ مثبت دارد و ولتاژ دیگری همواره منفی است. می‌توان گفت که کموتاتور و جاروبک‌ها به‌عنوان یکسو‌کننده مکانیکی عمل می‌کنند.
کموتاتور از قسمت‌هایی تشکیل شده که هر جفت از آن‌ها به انتهای یک سیم‌پیچ وصل شده است. وقتی ولتاژ هر حلقه نزدیک حداکثر مقدار خود می‌رسد، ارتباط آن با خروجی برقرار می‌شود. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که اگر تعداد حلقه‌ها و در نتیجه، کموتاتورها بیشتر باشد، خروجی نرم‌تر از حالتی خواهد بود که فقط یک سیم‌پیچ یا حلقه وجود دارد.استاتور
همان‌گونه که گفتیم، استاتور بخش ساکن ژنراتور است. شکل 3، استاتور را به‌تنهایی نشان می‌دهد. روتور درون استاتور که بخش ثابت ماشین است قرار می‌گیرد و سیم‌پیچ‌های میدان در آن، روی یک هسته فولادی سوار می‌شوند. جاروبک را باید به‌صورت دوره‌ای بررسی کرد که بیش از حد ساییده نشده باشد. همین کار را برای کموتاتور نیز باید انجام داد.
لازم به ذکر است که شکل هسته به‌گونه‌ای است که انحنای روتور در آن قرار گیرد و فاصله هوایی آن حداقل باشد. هسته، بدنه، روتور و فاصله هوایی، بخش‌های مدار مغناطیسی استاتور هستند. سیم‌پیچی‌های استاتور به یک منبع ولتاژ خارجی متصل هستند که جریان را در آن‌ها برقرار کرده و یک میدان مغناطیسی قوی در فاصله هوایی و روتور ایجاد می‌کند. از آن‌جایی که آرمیچر با یک منبع انرژی خارجی چرخانده می‌شود، سیم‌پیچ‌های آن از خطوط میدان استاتور عبور کرده و ولتاژ در آن‌ها القا می‌شود.
اصطلاح برجسته به معنای بیرون زدگی است. نوع قطب برجسته روتور به طور کلی برای ماشین‌های با سرعت آهسته و دارای قطر بزرگ و طول محوری نسبتاً کوچک استفاده می‌شود. قطب‌ها، در این حالت، از قسمت‌های ضخیم فولادی ورقه ورقه‌ای ساخته شده اند که به هم وصل شده و به کمک مفصل به روتور متصل می‌شوند.
یک ژنراتور همانطور که در ابتدا گفته شد، بیشتر برای تولید انرژی الکتریکی توان بالا می‌باشد. برای این کار، ورودی مکانیکی داده شده از نظر چرخش گشتاور نیز باید بسیار بالا باشد. این مقدار گشتاور بالا منجر به نوسان ژنراتور یا مولد سنکرون می‌شود. برای جلوگیری از فراتر رفتن این نوسانات، سیم پیچ دمپر اضافه می‌شود که مطابق شکل نشان داده شده است.
سیم پیچ‌های دمپر اساساً میله‌های مسی هستند که به صورت اتصال کوتاه در هر دو انتها در سوراخ‌های ساخته شده در محور قطب قرار گرفته اند. هنگامی که مولد با سرعت ثابت می‌چرخد، سرعت نسبی سیم پیچ میرایی نسبت به میدان اصلی اصلی صفر خواهد بود. اما به محض اینکه از سرعت سنکرون خارج شود، سرعت نسبی بین سیم پیچ دمپر و میدان اصلی که همیشه در حال چرخش با سرعت سنکرون است، تغییر خواهد کرد. این اختلاف نسبی باعث القای EMF و ایجاد خواهد شد که گشتاوری را در قطب‌های میدان ایجاد می‌کند به گونه‌ای که باعث می‌شود تا ژنراتور به عملکرد در سرعت سنکرون برگردد (همانند موتور القایی عمل خواهد کرد).